Australië, Brazilië, Ierland, Kenia en Nederland. Deze vijf landen bezocht Nuffield scholar Frank Mandersloot virtueel voor zijn onderzoek de afgelopen half jaar. Hij ziet de landentour als ideale opwarmronde voor de echte reizen die hij dit jaar weer hoopt te maken.
Van de landen die hij van achter zijn computer bezocht, is de Keniaanse landbouw wellicht de landbouw die het meeste in contrast staat met Nederland. Toch maakt deze tour de meeste indruk op Frank Mandersloot. “Haast elke Keniaan heeft wel een connectie met landbouw of voedselproductie. Deze twee pijlers maken deel uit van hun dagelijkse leven. Het gevoel van voedselzekerheid is daar zo nadrukkelijk aanwezig, omdat de Kenianen weten dat dit geen vanzelfsprekendheid is. Dat gevoel van urgentie en bekendheid geeft de binnenlandse landbouw een gigantische boost. In Nederland is een paar procent van de bevolking betrokken bij voedsel en landbouw. Dit zorgt voor een afstand tot onze sector; onbekend maakt letterlijk onbemind.”
Voedsel geen vanzelfsprekendheid
De 2020 scholar ziet dat de verschillende landen in de tour overeenkomsten hebben, maar tegelijkertijd ook hun eigen dilemma’s. ”De Australische landbouw is vooral op zoek naar geschikt personeel. Brazilië focust zich volledig op de wereldmarkt en wil vooral meer en efficiënter produceren. Ierland is gigantisch zoekende door de Brexit. Welke kant gaan ze op en wat zijn de gevolgen voor hun? Kenia is zoals eerder gezegd heel bewust bezig met voedsel en houdt zich vooral bezig met voedselzekerheid.”
In Nederland ziet hij vooral discussies over de invulling van ons toekomstig landbouwsysteem. De Nuffield scholar denkt dat dit een gevolg is van de hoge welvaart. “Wij kopen overal ter wereld ons voedsel in wat we tekort komen. Voedsel is hier een vanzelfsprekendheid en wij maken ons vooral zorgen over het ruimtegebrek en de gevolgen voor het klimaat van onze binnenlandse landbouw. We vragen onszelf af of hier wel voldoende plek is voor al die landbouw die ons land nu rijk is. Deze discussie is echt typisch voor de Nederlandse situatie.”
Voeten in de klei
Na alle virtuele tours van afgelopen jaar ervaart Mandersloot dat Nuffield zijn blikveld verruimt. “Ga mensen spreken en ga niet uit van vooroordelen. Door met mensen te praten, krijg je altijd andere inzichten. Dit is voor mij telkens een bevestiging.”
De Nuffielder hoopt dat hij komende tijd weer reizen kan gaan maken. “Ik hoop weer met mijn voeten in de klei kennis te maken met het land, de ondernemer en het bedrijf. Je krijgt wel inhoud met de virtuele tours, maar je gaat niet echt de diepte in. Voor deze ervaring moet je echt de landen zelf bezoeken. Dat is een prachtig vooruitzicht voor de komende tijd!”